اولین فیلم ترسناک تاریخ سینما کدام است؟
به گزارش وبلاگ پایگاه داده، امروزه ما ژانر وحشت را بخاطر به تصویر کشیدن صحنه های مملو از خون، جن، هیولا و گاهی خشونت می شناسیم؛ ولی این ژانر همواره به این شکلِ کابوس وار و وحشتناک نبوده است. فیلم های ترسناک در دورانی که هنوز مفهومی به نام سینمای وحشت وجود نداشته، ترکیبی از موضوعات مختلفی بودند که در زمینه های مختلف آزمون و خطا می کردند و بنابراین پیدا کردن اولین فیلم ترسناک تاریخ در میان تمام آن فیلم ها به نظر امری چالش برانگیز خواهد آمد. از آثار اکسپرسیونیستی سینمای آلمان تا به تصویر کشیدن داستان های جن و پری به وسیله کشور سوئد، ژانر وحشت مسیر زیادی را پیموده تا امروز به شکلی که ما آن را می شناسیم به وجود بیاید؛ ولی اگر بخواهیم یک فیلم تعیین را به عنوان نماینده اولین فیلم ترسناک تاریخ انتخاب کنیم، باید به قرن هجدهم رجوع کنیم. اولین روزهایی که سینما تازه داشت خود را به عنوان یک صنعت هنری تازه به تاریخ معرفی می کرد.
اولین فیلم ترسناک تاریخ
با توجه به تحقیقات آموزشگاه سینمایی نیویورک، تاریخچه سینمای وحشت با آثار کارگردان پیشروی فرانسوی معروف یعنی ژرژ ملیس شروع می گردد. تقریبا سرشروع بسیاری از موضوعاتی که امروزه در سینما می شناسیم، به دست این کارگردان عملی شده اند. ژرژ ملیس یک جادوگر فرانسوی بود که در سرگرم کردن مخاطبان تاریخچه ای طولانی داشت و بعد از اختراع دوربین، تبدیل به یکی از اولین کارگردان ها و بازیگران تاریخ سینما شد و حقه های جادوگری خود را بر روی پرده سینما به تصویر کشید. بعد از چند سال فعالیت در عرصه سینما، او فیلمی کارگردانی کرد که ترجمه آن از فرانسوی قلعه تسخیر شده یا خانه شیطان می شد. این فیلم که در سال 1896 ساخته شد، یک اثر هشت دقیقه ای است که بین لحظات کمدی و لحظات ترسناک غوطه ور است. اسکلت های متحرک، ارواح، خفاش های تبدیل شونده و خود شیطان در این فیلم به تصویر کشیده می شوند. تا مدت ها تصور می شد که فیلم به کلی در طول تاریخ نابود شده است تا اینکه تنها نسخه بازمانده از آن در یک خرت و پرت فروشی در نیوزیلند در دهه 30 میلادی پیدا شد و خریداری شد. صاحب مغازه حتی از نگاتیو با ارزشی که داشته باخبر نبود. یک متخصص آرشیو های سینمایی در سال 1985 میلادی گفت که اگر این تنها حلقه به جای مانده از این اثر نباشد، حداقل یکی از تعداد خیلی محدودی است که از آن در دنیا وجود دارد. به این ترتیب، اولین فیلم ترسناک تاریخ سینما بعد از سال ها کشف شد.
خانه شیطان
البته ژرژ ملیس در زمان ساخت فیلم قصد ترساندن مخاطبان خود را نداشته است؛ ولی او برای اولین بار موضوعات ماورالطبیعه و ساختارهای گوتیک را در فیلم خود استفاده نموده بود که در آینده همان مسیری می شد که سینمای وحشت از اولین فیلم ترسناک تاریخ الهام می گرفت و آن را تکمیل می کرد. باید در نظر داشت که ژرژ ملیس نیز در دوران خود با محدودیت های بسیاری برای به تصویر کشیدن تصورات و تخلیات خود روبرو بود و از تمام امکاناتی که در آن دوران در اختیار داشت، بیشترین استفاده را می کرد. لحظاتی که موجودات داستان به موجوداتی دیگر تبدیل می شوند و شیاطینی که ناپدید می شوند و حتی در خانه تلپورت می نمایند تا شخصیت اصلی فیلم را بترسانند، همان راه و روش هایی است که ما امروزه در فیلم های ترسناک مدرن می بینیم. موضوعات جنون و نیروهای ماورایی امروزه همچنان در سینمای وحشت استفاده می شوند و فیلم سازهای مدرن از آن ها برای ایجاد کشش و تنش در فضاسازی فیلم هایشان استفاده می نمایند. مخاطبان نمی دانند که موضوعاتی که در حال تماشای آن ها هستند، واقعی است یا تخیل و به همین شکل باعث ایجاد احساس ترس و وحشت می شوند.
خلق شدن ژانر وحشت
پس از اولین فیلم ترسناک تاریخ، فیلم های ماورایی از سال 1900 تا 1920 میلادی تبدیل به محبوب ترین موضوع برای مخاطبان زمان شدند. در آن موقع اقتباس از آثار کلاسیک قدیمی که درون مایه های ماورایی و گوتیک داشتند تبدیل به استانداردی عادی شده بود. فیلم هایی مانند دکتر جکیل و آقای هاید ساخته استودیوی ادیسون و گرگ نما که اولین اقتباس ها از این کتاب ها در سینما بودند، در طول زمان نابود شده و از دست رفته اند؛ ولی آثار اکسپرسیونیستی سینمای آلمان که تاثیر آن ها امروزه همچنان بر روی ژانر وحشت در سینما دیده می گردد تاثیر مهمی در زیرساخت های این ژانر داشتند. بسیاری در واقع نوسفراتو را اولین فیلم ترسناک تاریخ می دانند زیرا برخلاف فیلم ژرژ ملیس، کاملا به قصد ترساندن مخاطب ساخته شده بود و مطب دکتر کالیگاری که تا به امروز نه تنها به عنوان یکی از برترین فیلم های دوران صامت سینما، بلکه به عنوان یکی از برترین فیلم ترسناک های تاریخ نیز شناخته می گردد، در شکل گیری این ژانر تاثیر بسیاری داشته است.
پس از دوران سینمای صامت، سینمای وحشت با تمرکز بیشتری بر روی پرده ظاهر شد. در سال 1930 برای اولین بار از واژه وحشت برای توصیف این شکل از فیلم ها استفاده شد. نه تنها این دوره، ورود هیولاهای معروف شرکت یونیورسال به پرده سینما بود (آثاری مانند فرانکنشتاین، مومیایی، مرد نامرئی و دراکولا) بلکه اولین اقتباس رنگی از کتاب دکتر جکیل و آقای هاید نیز در این دوره انجام شد. متاسفانه این فیلم ها باعث نگرانی مردمان آن دوره شده بود. برای مثال فیلم عجیب الخلقه ها به کارگردانی تاد براونینگ محصول سال 1932 میلادی، به قدری برای مخاطبان آن موقع شوکه نماینده بود که باعث ظهور سانسور های سفت و سخت برای ژانر وحشت شد و امروزه نسخه اصلی آن دیگر در دسترس نیست و فقط نسخه سانسور شده آن برای ما به جا مانده. کارگردان این فیلم که دراکولا را نیز خلق نموده بود، بخاطر حواشی به وجود آمده دوران سختی را پشت سر گذاشت.
وحشت در دوران مدرن
از اولین فیلم ترسناک تاریخ تا به امروز، این ژانر تغییرات زیادی را در خود دیده است. در حالی که ساخت دنباله و بازسازی فیلم های قدیمی امروزه رایج ترین روش فیلم ها شده است، کارگردان های دغدغه مند با پناه آوردن به این ژانر، بسیاری از برترین فیلم های ترسناک قرن بیست و یکم را خلق نموده اند. آثاری مانند بابادوک و بیو ترسیده موضوعات روان شناختی را به وسیله این ژانر آنالیز نموده اند و آثاری مانند برو بیرون و ما دغدغه های اجتماعی را به تصویر کشیدند. امروزه سینمای وحشت خیلی فراتر از چیزی که در ابتدا بوده رفته است. هدف سینمای وحشت فقط این نیست که مخاطب را بترساند؛ بلکه هدف آن است که آزمون و خطا کند، نهایت استفاده از آخرین تکنولوژی موجود را ببرد و تا جایی که ممکن باشد، پا را از محدودیت های این صنعت فراتر بگذارد؛ همان طور که ژرژ ملیس در اولین فیلم ترسناک تاریخ نیز همین کار را نموده بود.
منبع: nofilmschool
منبع: دیجیکالا مگ