تأثیر عجیب مرتب بودن در سلامت روان
به گزارش وبلاگ پایگاه داده، محیط اطراف ما تأثیر واقعی و ماندگاری بر سلامتی ما دارد. بسیاری از مردم در یک خانه تمیز احساس آرامش دارند و نمی توانند در یک خانه به هم ریخته استراحت نمایند. شلوغی، به هم ریختگی، سروصدا و نور مصنوعی، همگی بر خلق وخو و سلامت تأثیر می گذارند، اما تأثیر یک محیط تمیز در برابر یک محیط نامرتب چیست؟
تحقیقات نشان می دهد که نظافت - یا فقدان آن - ممکن است اغلب با سلامت روان مرتبط باشد. از یک طرف، انجام کار های خانه می تواند به عنوان یک حواس پرتی و راهی برای دور کردن فکر از نگرانی های مبرم باشد و حداقل به طور موقت به شما یاری کند تا از نگرانی در خصوص مشکلاتی که نمی توانید کنترل کنید، دست بردارید. از سوی دیگر، تختخواب مرتب نشده، سینک پر از ظروف کثیف، حتی میز ها و کابینت های به هم ریخته و نامرتب، ممکن است به سادگی سلامت روان شما را تحت تأثیر قرار دهد.
محیط های به هم ریخته منجر به استرس و افسردگی می گردد
تحقیقات نشان داده است که محیط فیزیکی به طور قابل توجهی می توانند اثرات منفی بر سطح استرس و اضطراب ما داشته باشند. برای مغز، به هم ریختگی نشان دهنده کار ناتمام است و این مسئله می تواند برای بعضی افراد بسیار استرس زا باشد.
محققان دانشگاه UCLA از زوج های متأهل خواسته بودند نظافت خانه هایشان را توصیف نمایند. همسرانی که خانه خود را به هم ریخته و نامرتب توصیف کردند رضایت زناشویی کمتری داشتند، سطح هورمون استرس کورتیزول بالاتری داشتند و خلق وخوی افسرده تری داشتند. در مقابل، زنانی که خانه هایشان را تمیز و آرامش بخش توصیف می کردند، سطوح پایین تری از کورتیزول و خلق وخوی کمتر افسرده نشان دادند. جالب است مردانی که خانه های خود را نامنظم توصیف می کردند، سطح کورتیزول بالاتری نیز داشتند، اما خلق وخوی افسرده بیشتری نداشتند و این نشان می دهد زنان بیشتر از مردان تحت تأثیر محیط خانه خود هستند.
محیط نامرتب اضطراب آور است
در یک محیط نامرتب ممکن است احساس کنیم کنترل شخصی کمتری داریم و کمتر می توانیم بر محیط خود تأثیر بگذاریم و این به عنوان یک تهدید کنترلی عمل می نماید. این تهدید پایدار، سلامت روانی ما را تحلیل می برد؛ انحراف توجه- هوشیاری و نظارت مستمر، خود منجر به شکست خودتنظیمی می گردد و درنهایت می تواند باعث اضطراب گردد.
شلوغی، تمرکز را کاهش می دهد
محیط اطراف شما اغلب نشان دهنده فکر شماست. فضای به هم ریخته به این معنی است که شما فکری درهم وبرهم دارید. این می تواند تمرکز را کاهش دهد و باعث گردد که هنگام انجام کار های ضروری، نتوانید تمرکز کافی داشته باشید.
بر اساس یک مطالعه در سال 2011، محققان دانشگاه پرینستون به این نتیجه رسیدند که یک محیط به هم ریخته، تمرکز بر روی یک کار خاص را سختتر می نماید، زیرا قشر بینایی فرد به وسیله تمام اشیاء بی ربط در اتاق تحت تأثیر قرار می گیرد. بنابراین، تمیز بودن محیط اطراف به شما یاری می نماید در طول روز متمرکز بمانید و بتوانید بدون استرس به همه کارهایتان رسیدگی کنید.
به هم ریختگی بر مغز و کار شما تأثیر می گذارد
ممکن است فکر کنید که کمد های پر از بایگانی یا شلوغی روی میزتان آزارتان نمی دهد، اما دانشمندان مؤسسه علوم اعصاب دانشگاه پرینستون از fMRI (اف ام آرآی) و روش های دیگر استفاده نموده اند تا نشان دهند که مغز ما نظم را دوست دارد و مشاهده دیداری بی نظمی باعث می گردد تا مغز ما انرژی اش را از دست بدهد و توانایی ما برای تمرکز کاهش یابد. آن ها بعلاوه دریافتند که وقتی افراد محیط کار به هم ریخته خود را تمیز می نمایند، بهتر می توانند اطلاعات را متمرکز و پردازش نمایند و بهره وری آن ها افزایش می یابد.
محیط به هم ریخته باعث تضعیف سلامت جسمانی می گردد
محیط تمیز بر سلامت جسمانی نیز تأثیر می گذارد. طبق مطالعه ای که به وسیله نیکول کیث، پرفسور دانشگاه ایندیانا انجام شد، افرادی که خانه های تمیزی دارند نسبت به کسانی که خانه های نامرتب دارند، سالم تر هستند.
افزایش استرس مرتبط با بی نظمی می تواند تأثیر عمیقی بر فشارخون، بیماری قلبی و افزایش وزن داشته باشد. علاوه بر این، خستگی فکری مرتبط با یک فضای نامرتب می تواند انگیزه شما را برای فعال بودن کمتر کند. بعلاوه زندگی طولانی مدت در یک فضای نامرتب اغلب می تواند منجر به سلامت جسمانی ضعیف تر گردد.
تمیز بودن خانه بچه ها را در مدرسه و کار پیروز تر می نماید
شواهد نشان می دهد بچه های که در خانواده های منظم تر بزرگ شده اند ممکن است در مدرسه و کار پیروز تر باشند. یک مطالعه طولی نشان داد که رتبه بندی والدین از تمیزی خانه هایشان با عایدی آن ها، سطح تحصیلات بچه هاشان و عایدی بچه هاشان در 25 سال بعد مرتبط است.
چندین مطالعه، نظم خانه را با رشد توانایی های خواندن و نوشتن در بچه ها مرتبط نموده اند. بنابراین، ممکن است افرادی که خانه های مرتب تری دارند، وظیفه شناسی بیشتری داشته باشند و این ویژگی ها را به بچه ها خود منتقل نمایند.
بچه ها خردسال نسبت به محیط خود حساس هستند و محیط های پر سروصدا، محیط های شلوغ و محیط هایی که افراد زیادی در آن رفت وآمد می نمایند، می تواند بر رشد بچه ها تأثیر منفی بگذارد. محیط خانه بعلاوه می تواند بر زندگی اجتماعی و شبکه حمایتی بچه ها، احساس انزوا، احساس کنترل و سایر پیامد های سلامت روان تأثیر بگذارد. خانه مکانی برای بچه ها است تا احساس امنیت و آرامش نمایند و برای بزرگ سالان هم همین طور است.
راه چاره هایی برای مرتب کردن خانه و محل کار
با توجه به اینکه محیط های نامرتب و آشفته با کاهش سلامت روانی مرتبط است، منطقی است که حفظ یک خانه و محل کار مرتب اثر معکوس داشته باشد. اگرچه مرتب کردن یک محیط شلوغ اغلب کاری طاقت فرسا است، اما با یاری روش های زیر می توانید از مزایای سلامت روان یک محیط تمیز و مرتب برخوردار شوید و همواره مرتب بمانید:
هرروز یک قسمتی را تمیز کنید: تمیز کردن کل خانه از بالا به پایین می تواند سخت به نظر برسد و ممکن است شمارا از تمیز کردن منصرف کند. به جای اینکه به خودتان فشار بیاورید تا کل خانه را مرتب کنید، یک منطقه کوچک را انتخاب و آغاز کنید. به عنوان مثال، با آویزان کردن لباس ها به جالباسی یا تمیز کردن سرویس بهداشتی آغاز کنید. انجام کار های کوچک در لیست کارهایتان باعث می گردد که نظافت کمتر دلهره آور به نظر برسد و وقتی چیزی را از لیست خود حذف کنید، احساس پیروزیت خواهید کرد.
از انباشت غیر ضروری ها پرهیز کنید
گاهی اوقات، یک خانه نامرتب یا یک میز کار شلوغ نتیجه انباشته شدن بیش ازحد وسایل است. بنابراین، هر چیزی را که دیگر استفاده نمی کنید، دور بیندازید. به جای یافتن مکانی برای نگهداری یک کالای قدیمی یا انداختن آن در کشو، لحظه ای وقت بگذارید و ببینید که آیا واقعاً به آن احتیاج دارید یا خیر. حتی ممکن است به این نتیجه برسید وسایلی که استفاده نمی کنید را به یکی از عزیزان یا یک مرکز خیریه بدهید.
از کار های کوچک و ساده آغاز کنید
با یک نظافت ساده مانند پنج دقیقه وقت گذاشتن هرروز برای شستن ظرف ها، یا همواره آویزان کردن کلید ها و کیف پول خود در کنار در، می توان تفاوت ایجاد کرد. استفاده از این عادات کوچک زمان کمتری نسبت به تمیز کردن یک محیط درهم ریخته می برد.
به هم ریختگی می تواند نشانه مشکل سلامت روان باشد
برای بسیاری از افراد، حفظ یک خانه مرتب مهم تر از ایجاد تغییرات کوچک است، اما برای بعضی، خلاص شدن از شر به هم ریختگی می تواند فوق العاده سخت و حتی ناراحت نماینده باشد و گاهی این مسئله می تواند نشانه دهنده یک مشکل سلامت روان باشد. به عنوان مثال، افسردگی همراه با علائمی مانند خستگی مفرط، عدم تمرکز و از دست دادن علاقه به فعالیت های معمول است که می تواند صرف زمان و انرژی مورداحتیاج برای حفظ یک خانه تمیز و منظم را سخت کند. در موارد دیگر، افرادی که تمیز کردن را ناراحت نماینده می دانند، ممکن است دچار اختلال احتکار یا اختلال وابستگی به اشیاء شوند. این یک شرایط سلامت روان قابل تشخیص است که خلاص شدن از دست اموال را حتی اگر ارزش کمی داشته باشد سخت می نماید و منجر به درهم وبرهم شدن فضا های زندگی می گردد.
به عنوان مثال، فردی که به علت جدا شدن از وسایل قدیمی یا شکسته دچار ناراحتی قابل توجهی می گردد، ممکن است اتاق خواب یا میز کاری داشته باشد که آن قدر پر از شلوغی هستند که دیگر نتوانند از آن ها استفاده نمایند. بنابراین، اگر با یک بیماری روانی زندگی می کنید که حفظ یک خانه تمیز و منظم را برای شما سخت می نماید، یا اگر علائم استرس، اضطراب یا افسردگی را تجربه می کنید که علیرغم کوشش شما برای مدیریت آن ها همچنان ادامه دارد، ضروری است تا به یک متخصص اعصاب و روان مراجعه کنید.
منبع: فرارو