طرز تهیه فرنی مجلسی؛ دسری محبوب و لذیذ در ایران
به گزارش وبلاگ پایگاه داده، با طرز تهیه فرنی، یکی از پرطرفدارترین دسرهای ایرانی به خصوص در ماه رمضان آشنا شوید و با طبخ انواع آن در منزل، سفره مهمانی خود را تکمیل کنید.
دسرها یکی از مهم ترین بخش های میز مهمانی به شمار می آیند و بدون آن ها مهمانی شما کامل نخواهد شد. البته درست کردن بعضی از دسرها بسیار زمان گیر است یا مواد اولیه آن ها به راحتی پیدا نمی گردد. در این میان بعضی دسرها مانند فرنی، ژله، کارامل و شله زرد، دسرهایی خوشمزه و راحت هستند که می توانند رنگ و لعابی زیبا به مهمانی شما اعطا نمایند.
فرنی که نام اصلی آن کِهیر (Kheer) است، یکی از دسرهای اصیل و قدیمی شبه قاره هند به شمار می رود که با شیر جوشیده، شکر و برنج درست می گردد. البته فرنی طرز تهیه های مختلفی دارد و می توان به جای برنج از بلغور گندم، ارزن، تاپیوکا (نشاسته استخراج شده از ریشه گیاه مانیوک)، رشته فرنگی یا ذرت شیرین نیز استفاده کرد. فرنی معمولا با نارگیل، هل، کشمش، زعفران، پسته، بادام، بادام هندی یا هر نوع میوه یا آجیل دیگری طعم دار می گردد و می توان آن را همراه با غذا یا به عنوان دسر سرو کرد.
فرنی از آن دسته دسرهایی است که به سرعت آماده می گردد و مواد اولیه آن در همه جا قابل دسترس است. فرنی، دسری مناسب برای فصل های گرم و سرد سال و بعلاوه برای سفره های سحری و افطار است. فرنی با دارا بودن مواد اولیه ای ساده و مفید، همچینن به عنوان غذایی فوق العاده برای نوزادان و بچه ها شناخته می گردد؛ اما آیا شما با طرز تهیه فرنی آشنا هستید یا مقدار دقیق مواد لازم برای تهیه این دسر را می دانید؟ در ادامه با ما همراه باشید تا شما را با انواع فرنی و طرز تهیه آن ها آشنا کنیم.
هرآنچه باید درباره فرنی بدانید:
- فرنی با آرد برنج و طرز تهیه آن
- نکات مهم برای تهیه فرنی
- فرنی نشاسته و طرز تهیه آن
- فرنی با آرد گندم و طرز تهیه آن
- فرنی مجلسی و طرز تهیه آن
- فرنی نوزاد و طرز تهیه آن
- فرنی اصفهانی و طرز تهیه آن
- فرنی بدون شیر و طرز تهیه آن
- خاستگاه فرنی
- فواید فرنی
- طعم فرنی
فرنی با آرد برنج و طرز تهیه آن
مواد لازم برای دو نفر
- 4 لیوان شیر
- 4 قاشق غذاخوری سرپر آرد برنج
- 4 قاشق غذاخوری شکر
- نصف استکان آب
- نصف استکان گلاب
- نصف قاشق چای خوری هل سابیده شده و پودر شده
- یک قاشق مرباخوری زعفران دم نموده غلیظ برای تزئین
- دارچین و خلال پسته برای تزئین
طرز تهیه فرنی مجلسی با آرد برنج
مرحله اول:
شیر سرد را با لیوان دسته دار در یک قابلمه مناسب (ترجیحا تفلون) بریزید. سپس آرد برنج را به همراه آب، شکر و هل به شیر اضافه کنید و کاملا هم بزنید تا آرد و شکر در شیر سرد حل شوند.
مرحله دوم:
قابلمه را روی شعله ملایم بگذارید و مرتب هم بزنید تا غلیظ گردد. توجه داشته باشید که اگر برای چند لحظه هم زدن را متوقف کنید، آرد برنج در شیر گلوله گلوله می گردد.
مرحله سوم:
پس از غلیظ شدن فرنی، گلاب را به آن اضافه کنید و هم بزنید تا قوام و غلظت لازم برای دسر به دست آید.
مرحله چهارم:
شعله گاز را زمانی خاموش کنید که فرنی، نه سفت و نه شل باشد. دقت کنید که فرنی پس از سرد شدن، کمی سفت تر می گردد. فرنی را در همان حالت گرم، بلافاصله در ظرف های سرو یا کاسه های کوچک بریزید.
مرحله پنجم:
چند قطره زعفران دم نموده غلیظ را با استفاده از نوک قاشق یا یک قطره چکان، روی فرنی که در ظرف سرو، کمی سرد شده و خود را گرفته است، بریزید و آن را با خلال پسته و دارچین تزئین کنید.
نکات مهم برای تهیه فرنی
- اگر فرنی ته گرفت، به هیچ وجه مواد را از ته قابلمه هم نزنید و از دو میلی متر بالاتر قابلمه بقیه مواد را هم بزنید.
- برای اینکه از آماده شدن فرنی مطمئن شوید، با کفگیر یا قاشق روی آن یک خط بکشید. اگر جای خط باقی ماند و سریع از بین نرفت، فرنی شما آماده شده است.
- در حین تهیه فرنی، شعله گاز باید حتما کم باشد و فرنی مدام هم زده گردد.
- فرنی را بلافاصله پس از آماده شدن در ظرف های سرو بریزید.
- فرنی را هم به صورت گرم و هم به صورت سرد سرو می نمایند؛ اما طعم فرنی گرم بهتر است.
- اجازه دهید تا فرنی پس از آماده شدن، حتما در محیط آشپز خانه خنک گردد و سپس آن را داخل یخچال قرار دهید تا فرنی آب نیندازد.
- شما می توانید از عسل یا هر شیرین نماینده طبیعی دیگری به جای شکر و پودر قند بهره ببرید.
- برای تزئین فرنی می توان از دارچین، گل سرخ، خلال پسته، خلال بادام، کنجد یا هر نوع آجیل یا دانه دیگر استفاده کرد.
- معمولا 12 تا 15 دقیقه زمان ضروری است تا فرنی قوام بیاید.
نکات مربوط به آرد برنج
- آرد برنج را حتما با شیر سرد حل کنید تا گلوله گلوله نگردد.
- آرد برنج تازه، رنگ و عطر فوق العاده ای به فرنی می دهد.
- بهتر است آرد برنج را قبل از استفاده، یک بار الک کنید.
- از آرد برنج مرغوب برای تهیه فرنی بهره ببرید تا رنگ آن را تیره نکند.
طرز تهیه فرنی با طعم های دیگر
- در طرز تهیه فرنی زعفرونی، کافی است در مرحله افزودن گلاب به شیر، به دلخواه به آن زعفران دم نموده غلیظ اضافه کنید.
- طرز تهیه فرنی شکلاتی بسیار ساده است. برای تهیه این دسر خوشمزه شکلاتی، در مرحله افزودن آرد به شیر، به دلخواه به آن پودر کاکائو اضافه کنید.
- برای تهیه فرنی قهوه کافی است در مرحله افزودن آرد به شیر، کمی پودر قهوه فوری در آن بریزید.
- شما می توانید شکر را از طرز تهیه فرنی حذف کنید و در هنگام سرو، روی آن مربای گل محمدی یا شیره انگور بریزید.
- علاوه بر گلاب، می توان از نصف قاشق چای خوری عصاره وانیل هم استفاده کرد تا یک فرنی وانیلی داشته باشید.
- در هنگام پخت فرنی، می توان به آن کمی کره یا خامه افزود تا طعم بهتری به خود بگیرد.
- برای تهیه فرنی موزی یا توت فرنگی، باید فرنی را با شیر موز یا شیر توت فرنگی درست کنید.
- طرز تهیه فرنی با آرد ذرت به این ترتیب است که باید آرد ذرت را جایگزین آرد برنج کنید. البته در نسخه اصفهانی فرنی، از آرد برنج و آرد ذرت در کنار هم استفاده می گردد.
- طرز تهیه فرنی گیاهی به این ترتیب است که باید به جای شیر از شیر گیاهی مانند شیر نارگیل، شیر بادام یا شیر سویا بهره ببرید.
فرنی نشاسته و طرز تهیه آن
مواد لازم برای دو نفر
- 2 لیوان شیر
- 4 قاشق سوپخوری یا نصف لیوان کوچک شکر
- 2 قاشق سوپخوری نشاسته
- گلاب و هل به مقدار کافی
طرز تهیه فرنی نشاسته
مرحله اول:
شستشوی نشاسته: نصف استکان آب را روی نشاسته بریزید و کمی هم بزنید. سپس آب را بلافاصله دور بریزید و اجازه ندهید تا نشاسته با آب کاملا مخلوط گردد.
مرحله دوم:
شیر سرد را در یک قابلمه بریزید و سپس نشاسته و شکر را به آن اضافه کنید. مواد را خوب با هم بزنید تا نشاسته کمی در شیر حل گردد. سپس قابلمه را روی شعله ملایم گاز قرار دهید و آغاز به هم زدن مواد کنید تا نشاسته گلوله گلوله نگردد.
مرحله سوم:
زمانی که غلظت نشاسته به حد مناسب رسید، گلاب و هل را اضافه کنید و هم بزنید. شعله گاز را پس از چند دقیقه خاموش کنید.
مرحله چهارم:
فرنی را بلافاصله در ظرف های سرو دسر بریزید و به صورت گرم سرو کنید.
مرحله پنجم:
نکات مهم برای تهیه فرنی نشاسته
- در گذشته حتما نشاسته را می شستند؛ اما نشاسته های امروزی و کارخانه ای احتیاجی به شستشو ندارند. اگر حس کردید که نشاسته شما احتیاج به شستن دارد، مرحله اول طرز تهیه را انجام دهید؛ در غیر این صورت از شستن نشاسته خودداری کنید.
- شما می توانید در ابتدا نشاسته را با یک پیمانه آب سرد مخلوط کنید و سپس آن را به همراه شیر و شکر در قابلمه بریزید.
فرنی با آرد گندم و طرز تهیه آن
مواد لازم برای دو نفر
- یک قاشق غذاخوری آرد گندم
- 2 پیمانه شیر
- 4 پیمانه آب
- 50 گرم کره
- یک قاشق غذاخوری شکر
- دارچین، مغز پسته و گل محمدی خشک شده برای تزئین
طرز تهیه فرنی با آرد گندم
مرحله اول:
آرد گندم را دو بار الک کنید. آرد و شیر را در یک قابلمه مناسب بریزید و آن ها را خوب هم بزنید تا آرد در شیر کاملا حل گردد. سپس شکر و 4 پیمانه آب را در قابلمه بریزید و مواد با یک ملاقه چوبی هم بزنید تا شکر در مواد حل گردد.
مرحله دوم:
قابلمه را روی شعله ملایم گاز قرار دهید تا شیر به جوش بیاید. سپس کره را در فرنی بیندازید و خوب هم بزنید. پس از اینکه فرنی به غلظت مناسب رسید، شعله گاز را خاموش کنید.
مرحله سوم:
فرنی را بلافاصله در ظرف سرو بریزید و با دارچین، مغز پسته و گل محمدی خشک شده تزئین کنید.
فرنی مجلسی و طرز تهیه آن
فرنی مجلسی با استفاده از پودر ژلاتین درست می گردد تا بافتی سفت تر پیدا کند و بتوان آن را از قالب درآورد.
مواد لازم
- 2 قاشق غذاخوری آرد برنج
- نیم لیتر شیر
- 2 قاشق سوپ خوری گلاب
- یک پیمانه پودر ژلاتین
- 3 قاشق غذاخوری شکر
طرز تهیه فرنی مجلسی
مرحله اول:
پودر ژلاتین را در یک شیر جوش بریزید و یک پیمانه آب به آن اضافه کنید. شیرجوش را روی شعله ملایم گاز قرار دهید و پودر ژلاتین را مرتب هم بزنید تا کاملا در آب حل گردد.
مرحله دوم:
آرد برنج و شیر را در قابلمه ای دیگر بریزید و خوب هم بزنید تا آرد در شیر حل گردد. سپس گلاب و شکر را به آن بیفزایید و خوب مخلوط کنید. قابلمه را روی شعله ملایم گاز قرار دهید و مواد را مرتب هم بزنید تا ته نگیرند.
مرحله سوم:
پس از اینکه فرنی به غلظت مناسب رسید، شعله گاز را خاموش کنید و اجازه دهید تا فرنی کمی سرد گردد. سپس پودر ژلاتین حل شده در آب را در آن بریزید و خوب هم بزنید.
مرحله چهارم:
فرنی را داخل قالب بریزید و برای چند ساعت داخل یخچال قرار دهید تا خودش را ببندد. سپس آن را در ظرف مناسب برگردانید و با دارچین، انواع خلال و گل محمدی تزئین کنید.
نکات مهم برای تهیه فرنی مجلسی
- در مرحله افزودن پودر ژلاتین به دسر، فرنی باید حتما سرد شده باشد؛ در غیر این صورت فرنی خراب می گردد و اصطلاحا می برد.
- برای تهیه یک فرنی مجلسی تر، آن را به صورت سه لایه درست کنید. لایه اول را با فرنی زعفرانی پر کنید و اجازه دهید تا کمی در یخچال خنک گردد. برای لایه بعدی از فرنی ساده بهره ببرید و لایه نهایی را فرنی شکلاتی بریزید.
- برای ریختن فرنی در قالب از قالب های سیلیکونی بهره ببرید؛ اما از قبل آن را چرب نکنید؛ زیرا باعث خراب شدن فرنی شما می گردد.
فرنی نوزاد و طرز تهیه آن
فرنی به دلیل وجود شیر و نشاسته، دارای انواع ویتامین و مواد مغذی است و به همین دلیل غذایی مناسب برای بچه ها و نوزادان به شمار می آید. برای تهیه فرنی نوزاد بهتر است از شیر خشک بهره ببرید؛ اما اگر می خواهید در فرنی نوزاد، شیر معمولی بریزید، حتما آن را قبل از مصرف بجوشانید تا از سالم بودن آن مطمئن شوید. ضمناً، فرنی بهتر است در رژیم غذایی نوزادان بالای 5 یا 6 ماه قرار بگیرد و قبل از این کار، حتما با پزشک نوزاد مشورت گردد. بعضی افراد توصیه می نمایند که بهتر است از شکر برای تهیه فرنی نوزادان استفاده نگردد؛ اما استفاده خیلی کم از شکر برای فرنی مسئله ای ندارد.
مواد لازم
- 240 میلی لیتر شیر یا یک پیمانه شیر خشک
- یک فنجان آب
- یک قاشق غذاخوری آرد برنج
- نصف قاشق مرباخوری شکر
طرز تهیه فرنی نوزاد
مرحله اول:
آرد برنج را با آب در یک قابلمه کوچک مخلوط کنید و روی شعله ملایم گاز قرار دهید. مواد را خوب با هم هم بزنید تا آرد برنج شما گلوله گلوله نگردد و فرنی به غلظت مناسب برسد.
مرحله دوم:
شکر را به فرنی اضافه کنید و خوب هم بزنید.
مرحله سوم:
پس از اینکه فرنی به غلظت مورد نظر رسید، شعله گاز را خاموش کنید و اجازه دهید تا کمی سرد گردد. سپس شیر خشک را در آن بریزید و فرنی را هم بزنید تا آماده سرو گردد.
فرنی اصفهانی و طرز تهیه آن
در طرز تهیه فرنی اصفهانی هم از آرد برنج و هم نشاسته ذرت استفاده می گردد و معمولا آن را با شهد انگور یا خرما شیرین می نمایند.
مواد لازم
- 4 لیوان شیر
- 2 قاشق غذاخوری سرپر آرد برنج
- 2 قاشق غذاخوری سرپر نشاسته ذرت
- 4 قاشق غذاخوری شیره خرما یا انگور
- نصف استکان آب
- نصف استکان گلاب
- نصف قاشق چای خوری عرق هل
طرز تهیه فرنی اصفهانی
مرحله اول:
شیر سرد و آرد برنج را در قابلمه بریزید و خوب هم بزنید تا آرد در شیر حل گردد. سپس قابلمه را روی شعله ملایم گاز قرار دهید و شیر و آرد را مرتب هم بزنید تا شیر به جوش آید.
مرحله دوم:
نشاسته ذرت را با کمی آب سرد مخلوط کنید تا نشاسته در آب حل گردد. سپس مخلوط نشاسته را در قابلمه فرنی بریزید و آن قدر هم بزنید تا فرنی به قوام لازم برسد.
مرحله سوم:
شهد خرما یا انگور را در فرنی بریزید و هم بزنید. در آخر هم به دلخواه، عرق هل و گلاب در فرنی بریزید و اجازه دهید تا برای چند دقیقه بجوشد.
مرحله چهارم:
فرنی را در ظرف های سرو بکشید و پس از کمی خنک شدن در یخچال قرار دهید تا سرد گردد.
فرنی بدون شیر و طرز تهیه آن
مواد لازم برای دو تا چهار نفر
2 پیمانهآب
4 قاشق غذاخوری آرد برنج
2 قاشق غذاخوری خلال بادام
4 قاشق غذاخوری شکر
2 قاشق غذاخوری گلاب
طرز تهیه فرنی بدون شیر
مرحله اول:
آب، شکر، آرد برنج و خلال بادام را در یک قابلمه بریزید و خوب هم بزنید تا آرد در آب حل گردد. سپس قابلمه را روی حرارت ملایم گاز قرار دهید و مرتب هم بزنید تا فرنی غلیظ و آماده گردد.
مرحله دوم:
در مرحله آخر گلاب را در فرنی بریزید و آن را از روی حرارت بردارید. فرنی را بلافاصله در ظرف های سرو بریزید.
خاستگاه فرنی
فرنی که با نام های کِهیر، پایاسا (Payasa)، پایاسام (Payasam)، پایش، فیرینی و گیل فردوس نیز شناخته می گردد، دسری پودینگ مانند و شبیه به شیر برنج و متعلق به شبه قاره هند است. واژه کِهیر از لغت کِشیر (Ksheer) در زبان سانسکریت می آید. البته لغت کِشیر (Ksheer)، نامی باستانی برای پودینگ شیرین برنج نیز است.
فرنی، بخشی از رژیم غذایی هند باستان بوده است و در طب باستانی آیورودا (Ayurveda) یا علم زندگی به آن اشاره شده است. طبق گفته کی تی آچایا (KT Achaya)، یک تاریخ دان در حوزه غذا، فرنی یک غذای محبوب در هند باستان بود که اولین بار در ادبیات هند باستان به آن اشاره شده است. این دسر مخلوطی از برنج، شیر و شکر بود و فرمول تهیه آن، بیش از دو هزار سال دوام آورد. فرنی، بعلاوه یکی از غذاهای اصلی و نمادین معبد هندها به شمار می آمد و در معابد لرد شیوا به عنوان غذای نذری در میان فدائیان و احتیاجمندان پخش می شد.
فرنی در حال حاضر در شمال هندوستان و پاکستان از محبوبیت بسیار بالایی برخوردار است. زمان دقیق ابداع این دسر در تاریخ تعیین نیست؛ اما به باور بسیاری از افراد، این دسر در دوران جنگ مغول و امپراتوری هندوستان ابداع شده است.
فواید فرنی
فرنی با دارا بودن ویتامین B و مواد مغذی چون شیر و آرد غلات از خواص فراوانی برخوردار است که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد.
- اگر برای شیرین کردن فرنی به جای شکر از عسل بهره ببرید، این دسر، کاهش قندخون در اثر روزه گرفتن را جبران می نماید و می توان از آن به عنوان دسری برای لاغری نیز یاری گرفت.
- فرنی داغ در فصل سرما، دسری فوق العاده برای برطرف سرماخوردگی و گلودرد است.
- کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی
- جلوگیری از بروز انواع سرطان
- کاهش وزن و تناسب اندام
- غذایی مفید برای بدن سازی با تامین انرژی لازم برای ورزش
طعم فرنی
فرنی با طرز تهیه ای ساده، یکی از محبوب ترین دسرهای ایرانی است که بیشتر به عنوان غذای مخصوص افطاری شناخته می گردد. لذت خوردن فرنی با بافتی لطیف و سبک در کنار انواع مربا، به خصوص مربای گل محمدی، از آن دسته لذت های نوستالژیک است که همه ما را به یاد سفره های افطار دوران کودکی مان در خانه های پدربزرگ مادربزرگ ها می اندازد.
با تهیه فرنی سه لایه شکلاتی، زعفرانی، وانیلی و فرنی های میوه ای، میز مهمانی خود را وسوسه نماینده و مجذوب کننده کنید. این دسرهای خوشمزه را می توان به شکل های خلاقانه ای با رشته های زعفران، گل محمدی خشک، خلال بادام و خلال پسته تزئین کرد؛ پس به آشپزخانه بروید و دست به کار شوید.
آیا در پی طرز تهیه طرز تهیه فرنی مجلسی می شد؟ اگر دوست دارید یک فرنی متفاوت و خوشمزه درست کنید، دست به کار شوید و از طرز تهیه انواع فرنی خانگی ارائه شده در این مقاله بهره ببرید. اگر پیروز به درست کردن این دسر لذیذ ایرانی شدید، حتما از آن عکس بگیرید و با تگ کردن وبلاگ پایگاه داده در اینستاگرام (@)، تصاویر خود را با ما به اشتراک بگذارید. ضمناً در صورت تمایل، تجربیات خود را با ما و دیگر کاربران وبلاگ پایگاه داده در زیر همین مقاله به اشتراک بگذارید.
منبع: کجارو / همشهری آنلاین / افق کوروش / اُکالا / کتاب کاله / khabarbanoo.com / نمناک