کلکسیونی عجیب و ترسناک؛ نگه داشتن مغز انسان در سطل
به گزارش وبلاگ پایگاه داده، دانشگاه های شناخته شده در سطح دنیا معمولاً به علت دانش آموختگان سرشناس یا قدمت و اعتبار علمی خود به معروفیت رسیده اند؛ اما دانشگاه شهر ادنسه دانمارک به علت کاملاً متفاوتی شناخته می گردد. این دانشگاه پذیرای بزرگ ترین مجموعه از مغز انسان است که از دهه های قبل تا به امروز در زیر زمین نگهداری می شوند.
پردیس شهر ادنسه دانشگاه جنوب دانمارک، مجموعه بزرگ مغز انسان با بیش از 9 هزار نمونه را در خود جای داده است. تمامی این مغزها در طی چهار دهه فعالیت، از جمجمه بیماران سلامت روان خارج شده اند. البته خارج کردن مغز بیماران از سال 1980 به بعد متوقف شده است و نمونه های فعلی از سالیان قبل به جای مانده اند.
این مجموعه با کوشش های دانشمند و روان پزشک سرشناس دانمارکی، اریک استرومگرن (Erik Strömgren)، جمع آوری شده است که زندگی خود را وقف مطالعه بیماران و مغز آن ها کرد. نمونه های بیرون آورده شده از جمجه افراد، درون سطل های حاوی فرمالین با شماره اختصاصی نگهداری می شوند تا از گزند تغییرات زیستی و شیمیایی در امان باشند.
استرومگرن به یاری همکاران خود، خارج کردن مغز بیماران فوت شده را از سال 1945 به عنوان یک پژوهش تجربی شروع کرد. آن ها امید داشتند که ناحیه ای تغییریافته را در نمونه های مغز مشاهده نمایند که عامل بروز بیماری بوده است. بااین حال، فرایند مذکور بدون کسب اجازه یا اطلاع دادن به بیمار و خانواده او صورت می گرفته.
البته باید اعلام کرد که در آن موقع حقوق بیماران به اندازه فعلی در اولویت قرار نداشته است و مراکز دولتی می توانستند به راحتی دست به چنین اقداماتی بزنند. حتی طبق قوانین وضع شده از سال 1929 تا 1967، بیماران سلامت روان باید عقیم می شدند و تا سال 1989 هم باید برای ازدواج، آزمون های خاصی را پشت سر می گذاشتند؛ مواردی که امروزه به شدت نکوهش می گردد.
از دیگر دلایلی که خارج کردن مغز بیماران را برای استرومگن آسان تر کرد، اجبار دولت دانمارک برای کالبدشکافی تمام اجساد در آن موقع بود. افزایش آگاهی پیرامون حقوق بیماران موجب شد تا قوانین نوی در سال 1982 وضع گردد و به همین علت کسب نمونه های مغزی از اجساد بیماران نیز متوقف شد. بااین حال مجموعه مغز انسان در دانشگاه ادنسه، نمونه هایی از افراد مبتلا به بیماری های مختلف مثل زوال عقل، اسکیزوفرنی، اختلال دوقطبی و افسردگی را هنوز حفظ نموده است.
اگرچه حتی نوترین نمونه های موجود در مجموعه موردبحث، بیش از 40 سال سن دارند، اما چهار پروژه تحقیقاتی هنوز از آن ها در امور پژوهشی خود استفاده می نمایند. یکی از علل مهم این پدیده، وجود عارضه های مرتبط با بیماری های فیزیکی در کنار بیماری های سلامت روان است؛ زیرا بیماران بستری شده در چنین بیمارستان هایی معمولاً سالیان زیادی از عمر خود را در آن ها سپری می نموده اند و امراض دیگری مثل سکته، صرع و تومورهای مغزی بین آنان رایج بوده است.
از دیگر جنبه های مهم مجموعه مغز انسان، عدم دریافت داروهای رایج امروزی به وسیله بیماران بوده است؛ به طوری که نمونه های اخذشده از بیماران مبتلا به پارکینسون با نمونه های کنونی کاملاً فرق دارد. دکتر سوزانا آزناز از بیمارستان تحقیقاتی کپنهاگن اشاره دارد که با مقایسه نمونه های نو و قدیمی می توان اثرات درمان های مدرن روی مغز را آنالیز نمود؛ زیرا مغز بیماران امروزی معمولاً به علت دریافت داروهای مختلف دچار تغییر می گردد.
منبع: دیجیاتو
منبع: فرادید